Ένα χρήσιμο άρθρο στην “ΕΣΤΙΑ” του 1921.
Εισαγωγικά θα ήθελα να δηλώσω ότι διαβάζω πολλές εφημερίδες, κατάλοιπο της σχετικά ανέμελης, αλλά έντονα πολιτικοποιημένης νεότητας μου. Σήμερα έχω περιορίσει την ανάγνωση σε μικρό μόνο αριθμό εφημερίδων, τις οποίες συχνά αλλάζω. Μία, όμως, από τις σταθερές επιλογές μου είναι η εφημερίδα “ΕΣΤΙΑ”.
Όσο και αν αυτό φαίνεται παράξενο, οι εφημερίδες γνώμης που έχουν δυσανάλογα μικρή κυκλοφορία, ελκύουν το ενδιαφέρον μου (γι΄αυτό και συχνά π.χ. αγοράζω την “ΑΥΓΗ” ή την “ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ” κ.ο.κ.). Όμως την “ΕΣΤΙΑ” την έχω συνηθίσει και μ΄αρέσουν τόσο η περιεκτικότητα των ειδήσεων, όσο και ορισμένοι αρθρογράφοι της. Επιπλέον είναι μία εφημερίδα που παρουσιάζει ιστορικά στιγμιότυπα, στα οποία έχω ιδιαίτερη αδυναμία.
Στο χθεσινό τεύχος της, στην πρώτη σελίδα, ως κεντρικό θέμα της είχε ένα μεγάλο απόσπασμα από ένα άρθρο του Ζαχαρία Παπαντωνίου ( με τον οποίο ιδεολογικά μπορεί να διαφωνεί κάποιος, αλλά υπήρξε σημαντικός λογοτέχνης) που γράφτηκε στις 21 Οκτωβρίου 1929 και το οποίο βρήκα εξαιρετικά ενδιαφέρον, ιδιαίτερα το παρακάτω απόσπασμα ( με την ορθογραφία της εποχής, πλην των τόνων):
Ένας θαυμαστής της ιδιωτικής πρωτοβουλίας εμέτρησεν εις τας δυτικάς κοινωνίας με κρατικήν μορφήν πέντε είδη παρασίτων:
– Ο νέος που ζεί είς βάρος ης οικογενείας του.
– Ο νέος που ελπίζει εις μεγάλην προίκαν.
– Ο νέος που θεωρεί ότι δεν υπάρχει κοινωνική υπόληψις και αξία έξω από την υπαλληλίαν.
– Ο άνθρωπος που περιμένει να τον καλλιτερευση, να τον θρέψη ή να τον σώση η ομάς.
– Ο μικροπολιτικός που κρατεί εις μίαν διαρκή απάτη την ομάδα της επαρχίας του για να συντηρηθή απ’ αυτήν
Τους ανθρώπους των παραπάνω κατηγοριών τους χαρακτηρίζει στη συνέχεια ως “ετερόβιους”.
Βρίσκω την περιγραφή πολύ εξαιρετική. Αν προσθέταμε και τον κρατικοδίαιτο επιχειρηματία, τον φοροδιαφεύγοντα ή τον σιτιζόμενο από τα κονδύλια της Ε.Ε. επιστήμονα, αγρότη ή επιχειρηματία, τότε όλοι αυτοί συμπληρώνουν το παζλ της νεοελληνικής μιζέριας. ( Βέβαια χωρούν και άλλοι, όπως π.χ. αυτοί που “ψάχνουν την καλή” ή κάνουν αρπακτές ή φοιτούν στα φροντιστήρια του ΟΠΑΠ κ.λ.π.)
Αν εξαιρέσεις τον νέο που ζει εις βάρος της οικογένειας του, γιατί σήμερα δυσκολεύεται να βρει δουλειά, όλοι οι άλλοι πρέπει να εκλείψουν ως είδος που κυριαρχεί στη χώρα μας, για μπορέσουμε να δούμε άσπρη ημέρα.
Πίσω, απ’ όλη αυτή τη μιζέρια, ο Παπαντωνίου έβλεπε ως υπαίτο την εκπαίδευση των Ελλήνων. Και έχει δίκιο. Η εκπαιδευτική διαδικασία με τη στενή ένοια της δεν προάγει ελεύθερους και δημιουργικούς πολίτες. Αλλα και όλη η κοινωία ως μεγα-παιδαγωγός είναι βαθειά άρρωστη.
Αν οι πολιτικοί μας είναι υπεύθυνοι για πράξεις και παραλείψεις, προσωπικά δεν είμαι αισιόδοξος με τις δυνατότητες του λαού που τους επέλεξε. Και να πεινάσει και να ξεσηκωθεί, ειμαστε σίγουροι ότι θα επιβάλει κάτι καλύτερο;
Διαβάζοντας το άρθρο που γράφτηκε πριν 90 χρόνια, καταλαβαίνεις το πόσο πίσω έχουμε μείνει ως κράτος και κοινωνία.
