Είναι απόγευμα, αργά. Φθινοπωρινή, σχετικά ζεστή ημέρα. Η Σούτσου έχει τη γνωστή κίνηση, που εισβάλει ενοχλητικά από το μισάνοικτο παράθυρο. Έχω ήδη εξετάσει αρκετές ασθενείς. Φωνάζω να περάεει η επόμενη, καθώς ξεπροβοδίζω στην πόρτα την προηγούμενη.
Μία κυρία, κοντά στα 50, αλλά και μπορεί παραπάνω – ποτέ δεν μπορείς να είσαι ακριβής- καλοντυμένη και καλοστεκούμενη μπαίνει μέσα στο γραφείο, με καλησπερίζει και την ακολουθεί ο άντρας της, που μου τον συστήνει και ο οποίος ντυμένος με σακκάκι , άλλο χρώμα παντελόνι και πουκάμισο με γραββάτα κάθεται αναπαυτικά στη πολυθρόνα για τους συνοδούς
Αρχίζει η τυπική διδικασία για μία ασθενή που πρώτη φορά την βλέπω. Αρχικά κάποια βασικά στοιχεία. Την ηλικία της δεν μου την λέει, αλλά αναφέρει το έτος γέννησης της. Αν αυτό παλαιότερα με εκνεύριζε, γιατί με ανάγκαζε να κάνω υπολογισμούς, ενώ είχα τόσα άλλα στο μυαλό μου, μετά από τόσα χρόνια πείρας το αντιλαμβάνομαι πλέον ως έναν μηχανισμό των μεσήλικων γυναικών που λες και φοβούνται να ακούσουν οι ίδιες τον αριθμό των ετών που έχουν πίσω τους. Γράφω το νούμερο 56. Αφού καταγράφω και κάποιες γενικότερες εισαγωγικές παρατηρήσεις, κάνω τιη συνηθισμένη ερώτηση: “Τι σας έφερε εδώ”. Αρχίζει ένας μακρύς μονόλογος, ενώ παράλληλα με τα χέρια της φτιάχνει τους φακέλους των εξετάσεων της, κοιτώντας κλεφτά τον άντρα της , που εχει καθίσει νωχελικά αναπαυτικά σταυροπόδι στην πολυθρόνα. Η ιστορία που μου διηγείται έχει πολλά ζιγκ-ζακ χωρίς να πλησιάζει στο ουσιαστικό μέρος. Με τρόπο κατάλληλα επεξεργασμένο από τα πολλά χρόνια δουλειά μου, την οδηγώ να μου πει ευθέως το πρόβλημα της. ” Να κάτι έπιασα εδώ και κάτι μήνες στο στήθος μου το αριστερό, αλλά δεν έδωσα σημασία. Αλλά δεν παιρνάει. Αλλά ούτε με πονάει. Μία φίλη μου είπε να κάνω μαστογραφία. Την έκανα και σας την έφερα και μου έκαναν και υπέρηχο, ενώ μου είπαν να κάνω και μαγνητική τομογραφία. Η ακτινολόγος με τρόμαξε πολύ γιατρέ μου. Αλλά δεν είναι τιποτα έτσι δεν είναι; Άκουσα τόσα καλά λόγια για σας.” ” Να δω τις εξετάσεις σας”, μου τις δίνει και ώς συνήθως είναι ανακατωμένες οι παλαιότερες με τις πρόσφατες. Με βλέπει πως παιδεύομαι και μου ζητά συγνώμη, αλλά έτσι τις της δώσανε. Το δέχομαι γιατί συμβαίνει συχνά. Ξεκάθαρα οι εξετάσεις δείχνουν έναν όγκο ύππτο για καρκίνο. Βλέπω ή καλύτερα αισθάνομαι γιατί δεν την κοιτώ στα μάτια το ανήσυχο βλέμα της και από πείρα οι μύες του προσώπου μου δεν προδίδουν κανένα αίσθημα ανησυχίας. Της λέω να περάσει στο διπλανό μικρό δωμάτιο να την εξετάσω. ” Δεν είναι κάτι γιατρέ μου, έτσι δεν είναι;” επιμενει στο ερώτημα. ” Να τα δούμε όλα, της απαντώ” με κατάλληλη επαγγελματική πρόζα για αυτές τις περιπτώσεις.
Ο άνδρας ακίνητος , δεν έχει αλλάξει ούτε πόδι στο σταυροπόδι. Δεν μιλά και πριν μπω στο δωματιάκι να εξετάσω την ασθενή , τον βλέπω να πασπατεύει τα πλήκτρα του κινητού του.
Η κλινική εξέταση ήταν εύκολη στη διάγνωση και αφού προσπάθησα ώρα να την πείσω ότι πρέπει να κάνω παρακέντηση, και αφού στην έκκληση της προς τον άνδρα της δεν πήρε κάποια βοήθεια που να την ενθαρύνει να αποφύγει την διαδικασία, τελείωσα σωστά τη δουλειά μου όπως όφειλα. ” Δεν με πόνεσες γιατρέ. Μπράβο” “Αφού σας το είπα ο μαστός είναι σχετικά αναίσθητος” Βγαίνω από το δωματιακι με το υλικό της παρακέντησης και αρχίζω να γράφω το σχετικό παραπεμπτικό για το παθολογοανατομείο. ” Δεν με πόνεσε καθόλου” απευθύνεται στον άνδρα της. ” Ε, καλά δεν σ’ έφερα στον οποιοδήποτε” απαντά εκείνος, για πρώτη φορά δείχνοντας με καμάρι την κάποια συμμετοχή στη διαδικασία.
Της εξηγώ ότι υποπτεύομαι καρκίνο και πως πρέπει να κάνει κάποιες πρόσθετες εξετάσεις να ελέγξουμε την κατάσταση σ’ όλο το σώμα της και να χειρουργηθεί. Γυρνά προς τον άνδρα της. Αυτός δείχνει σαν να του έχει φταίξει αυτή που κάτι τέτοιο της συμβαίνει. Γυρνά προς τα εμένα ” Είστε σίγουρος γιατρέ;” ” Όχι 100%, θα περιμένω τη βιοψία, αλλά για να μην αργήσουμε ας γίνουν οι πρόσθετες εξετάσεις ώστε να οριστεί, αν είναι το αποτέλεσμα θετικό, πιο σύντομα το χειρουργείο.”
Θέλει να μου κάνει και άλλες ερωτήσεις. Ο ανδρας της όμως σηκώνεται και μου λέει” Καταλάβαμε γιατρέ. Πές μου τι θα μας κοστίσει γιατί εμένα η επιχείρηση δεν πήγε καλά και δεν έχωπληρώσει το ταμείο και είμαι ανασφάλιστος, το ίδιο και η γυναίκα μου που την είχα ασφαλίσει πριν χρόνια όταν για λίγο δούλεψε στην επιχείρηση. ” Δύσκολα τα πράγματα” του απαντώ. ” Αν έχετε ΑΜΚΑ να επικοινωνήσω με συναδέλφους μου στον Άγιο Σάββα που είναι πολύ καλοί να σας εξυπηρετήσουν αυτοί.” “‘Οχι Γιώργο”,παίρνει με πάθος το λόγο η γυναίκα. “Δεν θέλω δημόσιο. Εκεί πέθανε ο αδελφός μου, δεν πάω” ” Τι θα κοστίσει γιατρέ;” “Κοιτάτε υπάρχει η λύση της κλινικής που είναι από την πρώτη κατηγορία, και κοστίζει αρκετές χιλιάδες και υπάρχει και μία αξιοπρεπεής μικρή που κοστίζει πολύ φθηνότερα. Ακριβώς δεν μπορώ να σας πω” . Ο άντρας, με το κουστούμι, τη γραβάτα και τα χέρια να κρατούν τα πέτα του σακακιού με ρωτά ξανά να του πω αναλυτικά τι θα του κοστίσει. Αυτό το παζάρεμα μπροστά στην ασθενή αρχίζει να μ’ εκνευρίζει. Του εξηγώ ότι μιλάμε χωρίς το οριστικό αποτέλεσμα. Άρα είναι πρόωρη όλη αυτή η συζήτηση. Και αυτή τη διακοπή της συζήτησης θέλω να την επιβάλω γιατί βλέπω τη γυναίκα να σκυμένη με το κεφάλι γυρτό προς τα κάτω τόσο από το βάρος της αρρώστιας που τη βρήκε, όσο και από τον εξευτελισμό που νιώθει που όταν αυτή βρίσκεται σ΄αυτή την κατάσταση ο άντρας της παζαρεύει το κόστος. Και η ίδια δεν είναι ντυμένη φτωχά, έχει περιποιημένα μαλλιά και νύχια. ” Κοιτάξτε ας έρθει η απάντηση της ιστολογικής, να ξαναδώ τη γυναίκα- μόνη της, δεν χρειάζεστε εσείς για να τις εξηγησω ορισμένα πράγματα ιατρικά και μετά – δεν υπαρχει βιασύνη έρχεστε και συζητάμε το οικονομικό πρόβλημα” ” Τι σου οφείλω γιατρέ” ¨Αφού θα χειρουργηθεί η γυναίκα , όλα θα υπολογιστούν στο χειρουργείο” Τράβηξε το χέρι από την τσέπη του , που μόλις τα ακροδάκτυλα είχε βάλει σ΄αυτήν και είπε ένα ευχαριστώ, ενώ η γυναίκα του τον παρατήρησε που δεν με πλήρωσε. Αλλα επειδή ήδη αισθανόταν πλήρως ξεγυμνωμένη μπροστά μου έχωντας όχι βγάλει τα ρούχα που φορούσε, ΄πως όταν την εξέταζα, αλλά τον κοινωνικό μανδύα που είχε πλάξει χρόνια τώρα για να καλύπτει την αξιοπρέπεια που ήθελε να δείχνει ότι διέθετε, ντροπιασμένη με εκείνη την αθέλητη ενοχή ακολούθησε τον άνδρα της που ήδη είχε ανοίξει την πόρτα, ξεχνώντας να με ρωτήσει πότε θα είνα έτοιμη η απάντηση.
Τελικά, όταν τα ρούχα της αξιοπρέπειας έχουν σκιστεί θα πρέπει ο γιστρός να κάνει πως δεν το καταλαβαίνει και αποδίδει τον δέοντα σεβασμό στην ασθενή και να την να προστατεύει απ΄αυτούς που τους την έχουν αφαιρέσει είτε είναι σύζυγοι, σύντροφοι ή στενοί συγγενείς. Να μάθουν οι νέοι γιατροί, ως να ελίσσονται σ΄αυτές τις περιπτώσεις. Οι παλαιότεροι στην πλειοψηφία τους δεν ασχολιόντουσαν απ’ αυτά τα θέματα, ας γίνει η νέα γανιά καλύτερη.
