Οι εργολάβοι της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης

Της ΕΛΙΖΑΜΠΕΤΤΑΣ ΚΑΖΑΛΟΤΤΙ
Από την εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

Ξεφύτρωσαν σαν μανιτάρια μετά το 2000 στη βάση τού «Ψυχαργώς», του κοινοτικά χρηματοδοτούμενου προγράμματος της λεγόμενης «ψυχιατρικής μεταρρύθμισης».

Δραστηριοποιήθηκαν με το αζημίωτο σε ποικίλους χώρους, δημιουργώντας δομές αποκατάστασης (ξενώνες, οικοτροφεία, διαμερίσματα), σήμερα ορισμένες από αυτές, πάντα με το αζημίωτο, αναλαμβάνουν την πρόσληψη 55.000 πενταμηνιτών, που θα απασχοληθούν από τα τέλη του 2011 σε Δήμους, αλλά και σε άλλα δημόσια ιδρύματα, όπως π.χ. ψυχιατρεία, ανά την επικράτεια.

Ο λόγος για τις ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στον χώρο της ψυχικής υγείας, χρηματοδοτήθηκαν με αφορμή το «Ψυχαργώς» με μεγάλα ποσά και σήμερα ετοιμάζονται να γίνουν εργοδότες νέων συμβασιούχων με τα χρήματα των φορολογουμένων (γεγονός που προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις από βουλευτές της αντιπολίτευσης, αλλά και της συμπολίτευσης και από τον πρόεδρο του ΑΣΕΠ). Πρόκειται σε πολλές περιπτώσεις για επιχειρήσεις χωρίς καμιά δική τους ιστορία και υλική βάση, που γεννήθηκαν και παρέμειναν κρατικοδίαιτες, αναλαμβάνοντας εργολαβικά ένα μεγάλο κομμάτι της ψυχιατρικής «μεταρρύθμισης».

Το Πρόγραμμα Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης με την κωδική ονομασία «Ψυχαργώς» ξεκίνησε ως εθνικό σχέδιο για την αλλαγή του τρόπου παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας, με μετάθεση του κέντρου βάρους από την παρεχόμενη ασυλικού τύπου περίθαλψη, όπως συνέβαινε μέχρι σήμερα, στην κοινοτική φροντίδα.

Στόχος του ήταν να δημιουργηθούν αποτελεσματικά δίκτυα κοινοτικών δομών και υπηρεσιών ψυχικής υγείας, ώστε κάθε άτομο με προβλήματα ψυχικής υγείας να βρίσκει απαντήσεις στα προβλήματά του, στον τόπο όπου ζει και εργάζεται, μέσα στην κοινότητα και όχι στο ασυλικού τύπου, αναποτελεσματικό Ψυχιατρικό Νοσοκομείο, με τις ελάχιστες δυνατές επιπτώσεις στιγματισμού, περιθωριοποίησης και αποκλεισμού.

Με βάση αυτούς τους στόχους, το πρόγραμμα «Ψυχαργώς» δημιούργησε δομές αποκατάστασης (ξενώνες, οικοτροφεία, διαμερίσματα) για τον αποϊδρυματισμό των χρόνιων ασυλικών ασθενών που ζούσαν στα ψυχιατρεία και ταυτόχρονα κοινοτικές δομές παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας (Ψυχιατρικά Τμήματα στα Γενικά Νοσοκομεία, Κέντρα Ημέρας, Κινητές Μονάδες, Κέντρα Ψυχικής Υγείας, κ.ά.). Τη λειτουργία μεγάλου μέρους των δομών τής αποασυλοποίησης ανέλαβαν ΜΚΟ, που χρηματοδοτήθηκαν με μεγάλα ποσά.

* Οπως προκύπτει από τη σχετική λίστα των ΜΚΟ (βλ. «Ε», 16/8/2011), που ως «συνεργεία ενοικίασης» εργαζομένων θα τους προσλαμβάνουν για να εργάζονται στον Δήμο Αθηναίων (αλλά, όπως έγινε γνωστό, και στο ΨΝΑ), οι πιο πολλές προέρχονται από τον χώρο της ψυχικής υγείας και, γενικά, των ευπαθών ομάδων, αστέγων, κ.λπ., επισημαίνει στην «Ε» ο Θόδωρος Μεγαλοοικονόμου, διευθυντής, ψυχίατρος του ΨΝΑ «Δαφνί» και διευκρινίζει:

«Αρκετές ιδρύθηκαν και ανδρώθηκαν στην περίοδο μετά το 2000, στη βάση του “Ψυχαργώς”, του κοινοτικά χρηματοδοτούμενου προγράμματος της λεγόμενης “ψυχιατρικής μεταρρύθμισης”. Χωρίς καμιά δική τους ιστορία και υλική βάση, γεννήθηκαν και παρέμειναν κρατικοδίαιτες επιχειρήσεις, αναλαμβάνοντας εργολαβικά ένα μεγάλο κομμάτι της “μεταρρύθμισης”. Μέσω αυτών εισήχθησαν, για πρώτη φορά σε τόσο μαζική κλίμακα, οι ιδιωτικές εργασιακές σχέσεις στην ψυχική υγεία, πρώτο βήμα στην πλήρη ιδιωτικοποίησή της, προϊόν και αυτή του “Ψυχαργώς” και βασική συνιστώσα του όλου στρεβλού χαρακτήρα της “μεταρρύθμισης"».

«Ολη αυτή την περίοδο, ωστόσο», τόνιζει ο κ. Μεγαλοοικονόμου, «η επιχειρηματική δραστηριότητα πολλών εκ των "ψυχοΜΚΟ” δεν έπαψε να επεκτείνεται στο πλήρες φάσμα των ευπαθών ομάδων -αστέγους, Ρομά, παιδοψυχιατρικές υπηρεσίες, κ.ο.κ. (μέχρι και τηλεψυχιατρικής στη Βαγδάτη)- παντού όπου μπορούσε ν’ αποσπασθεί κρατική/κοινοτική επιχορήγηση, πληρωμή από ασφαλιστικό ταμείο και, πιθανώς, σε μερικές περιπτώσεις, απευθείας από τον χρήστη».

Και συνεχίζει: «Γενικώς, το εγχείρημα των ΜΚΟ στην ψυχική υγεία, ή μάλλον η αποστολή που ανέλαβαν, με το αζημίωτο, να υλοποιήσουν, δεν ξεπέρασε ποτέ την κουλτούρα και την πρακτική των κατακερματισμένων, επιδερμικών και βραχύβιων, δήθεν υπηρεσιών, αντί για μια υπεύθυνη και ολοκληρωμένη κάλυψη των αναγκών μιας περιοχής – λειτουργώντας πάντα με άξονα το “μαγαζάκι” (που έγινε με κρατικά λεφτά) και πάνω σε λογικές “επιβίωσης” ενός ιδιωτικοοικονομικού μορφώματος, διαθέσιμου για κάθε χρήση. Σημειωτέον ότι αρχικά τα κονδύλια που λάμβανε μια ΜΚΟ, π.χ. για ένα οικοτροφείο μέσω του Γ’ ΚΠΣ, ανέρχονταν περίπου στο ένα εκατομμύριο ευρώ για 18 μήνες, τα κονδύλια αυτά προορίζονταν για λειτουργικά έξοδα, μισθούς, κ.λπ., εκτός των δαπανών για τον εξοπλισμό, που ήταν πέραν του ποσού αυτού. Κάθε ΜΚΟ λειτουργούσε τουλάχιστον 3-4 ή και παραπάνω οικοτροφεία. Δηλαδή, λάμβανε ένα εκατ. ευρώ, πολλαπλασιασμένο για 2, 3, 4, …6. Οι ίδιες οργανώσεις λάμβαναν επιπλέον χρήματα για τη λειτουργία άλλων δομών, όπως (Κέντρα Ημέρας, κ.λπ.). Επίσης σε πολλές ΜΚΟ υπήρχε ένας επιστημονικός υπεύθυνος για 2, 3 ή 4 δομές, ο οποίος εισέπραττε την αμοιβή των 5.000 ευρώ μηνιαίως, ως επιστημονικός υπεύθυνος, πολλαπλασιασμένη επί 2, 3 ή 4».

«Είναι γνωστή βέβαια», πρόσθεσε ο διευθυντής-ψυχίατρος, «η εν συνεχεία αθέτηση των υποσχέσεων του κράτους-εντολέα, η δραστική μείωση της κρατικής χρηματοδότησης μετά το τέλος του Γ’ ΚΠΣ (που την πλήρωσαν οι ασθενείς με την υποβάθμιση των συνθηκών φροντίδας τους και το προσωπικό με εκβιασμούς και απολύσεις), τα προβλήματα, σε πολλές περιπτώσεις, διαχείρισης των κονδυλίων, κ.ο.κ. Και η μεγάλη αντίφαση παρατηρείται στο γεγονός ότι, λόγω των σταδιακών περικοπών στις κρατικές επιχορηγήσεις, οι ίδιες ΜΚΟ, που αφήνουν το προσωπικό απλήρωτο, γιατί δεν τους δίνει κονδύλια το κράτος γι’ αυτό το σκοπό, παίρνουν τεράστια ποσά για άλλους σκοπούς, που δεν έχουν να κάνουν με τη ζωή των ασθενών.

Ακόμη και το 2011, ΜΚΟ εισέπραξαν τεράστια κονδύλια (μέσω ΕΣΠΑ), για αμφίβολης χρησιμότητας έργα, και απλώς για “απορρόφηση”. Π.χ. μια ΜΚΟ έλαβε τον Μάιο 600.000 ευρώ για ένα 4ήμερο συνέδριο για τη νόσο Αλτσχάιμερ, στη Θεσσαλονίκη. Αλλες ΜΚΟ εισέπραξαν αντίστοιχα ποσά (πάνω 650.000 ευρώ έκαστη) για “ενδυνάμωση του κινήματος των χρηστών”, για “καταπολέμηση του στίγματος”.

Γι’ αυτό και δεν είναι ανεξήγητη η προθυμία, με την οποία ανέλαβαν την υλοποίηση των δουλεμπορικής φύσης σχέσεων που εισάγονται τώρα στην αγορά εργασίας. Με (επίσημη τιμή) 150 ευρώ το κεφάλι, για 100.000 προσλήψεις σε τρία χρόνια, μας κάνει 15 εκατ. ευρώ».

«Ακόμα κι αν αφήσουμε στην άκρη», επισήμανε ο κ. Μεγαλοοικονόμου, «το ουσιαστικό ζήτημα της συμβολής ορισμένων ΜΚΟ στη διαμόρφωση του νέου τοπίου στην αγορά εργασίας, άκρως ελαστικοποιημένης, επισφαλούς, σποραδικής και κακοπληρωμένης, που εισάγει το Μνημόνιο ΔΝΤ/Ε.Ε./ΕΚΤ, δεν μπορούμε ν’ αποφύγουμε το ερώτημα: πώς μπορεί να συμβιβαστεί η κουλτούρα και η ηθική μιας, υποτίθεται, υπηρεσίας ψυχικής υγείας (με ό,τι κι αν σημαίνει αυτό για τον καθένα) με την κουλτούρα και την ηθική ενός “συνεργείου ενοικίασης” εργαζομένων;». *

ΜΚΟ έλαβε τον Μάιο 600.000 ευρώ για ένα 4ήμερο συνέδριο

ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ ΑΥΤΗ Η ΑΘΛΙΟΤΗΣ ΜΕ ΤΙΣ ΜΚΟ ΕΡΓΟΛΑΒΟΥΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ!

Από την αρχή, μόλις ανακοινώθηκε το πρόγραμμα είχα καταγγείλει την μη ηθική πλευρά του. Και αυτή είναι : ο εξευτελισμός των ΜΚΟ με την μετατροπή τους σε εργολάβο υπενοικίασης εργαζομένων έναντι αμοιβής καθορισμένης ως ποσοστό ανά κεφάλη εργαζομένου. Είχα υποστηρίξει οτι πρόκειται για πρωτοφανή απόπειρα ευτελισμού του εθελοντικού κινήματος από την κομματοκρατία. Και είχα ζητήσει οι σοβαρές, τουλάχιστον, οργανώσεις να μην παρασυρθούν. Ας αφήσουν τα χιλιάδες μπουμπούκια του νεοεθελοντισμού να βγουν στο φως ( Να δούμε ποιοί τρώνε με ποιους).
Ήδη οι αντιδράσεις έχουν πληθύνει και κάποιοι βουλευτές από την Ν.Δ ζητούν την απόσυρση του προγράμματος ( η μόνη λογική διέξοδος). Παρέμβαση έχουν κάνει και βουλευτές του ΠΑΣΟΚ και των άλλων κομμάτων.
Όμως, επικεντρώνονται κυρίως στη ρουσφετολογική πλευρά του προβλήματος και ξεχνούν τη σημαντικότερη, που είναι η ηθική που ανέφερα στην αρχή.
Να θυμίσω κάτι που είναι ενδεικτικό των καιρών: η ιδέα για τη χρησιμοποίηση ΜΚΟ ως μεσαζοντων απασολήσιμων, αντί προσλήψεων ή συμβάσεων, δεν είναι της σημερινής κυβέρνησης. Και η προηγούμενη είχε παρόμοιες σκέψεις και είχε δείξει παρόμοιους προσανατολισμούς.Απλά δεν πρόκανε
Η μόνη λύση είναι να αποσυρθεί αμέσως το πρόγραμμα. Να δοθούν στη δημοσιότητα όλες οι ΜΚΟ και οι αστικές εταιρείες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που δημιουργήθηκαν το τελευταίο χρονικό διάστημα. Τουλάχιστον, να ευθυμήσουμε με τη φαντασία των “εθελοντών” στην ονοματολογία των κοινωνικών τους προσανατολισμών..

Ενίστανται και 29 βουλευτές ΠΑΣΟΚ – Ν.Δ. για τις ΜΚΟ «ανέργων»

Της ΕΛΕΝΑΣ ΒΑΡΙΝΟΥ
Επίσημα έγγραφα με «διευθύνσεις και ονόματα» των ΜΚΟ που εμπλέκονται στο πρόγραμμα προσλήψεων ανέργων σε φορείς της Αυτοδιοίκησης ζητούν από τον υπουργό Εργασίας 28 μέλη της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ και ένας της Ν.Δ.
Κρούοντας τον κώδωνα κινδύνου για ενδεχόμενη αναβίωση του πελατειακού κράτους, 27 βουλευτές με κοινό κείμενο -μεταξύ των οποίων η Βάσω Παπανδρέου, η Μιλένα Αποστολάκη, η Χρύσα Αράπογλου, η Τόνια Αντωνίου, ο Αθ. Αλευράς , ο Κ. Καρτάλης- και ο Κ. Γείτονας μεμονωμένα, κατέθεσαν χθες ερωτήσεις και αίτηση κατάθεσης εγγράφων, ζητώντας από τον υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Γ. Κουτρουμάνη:

* Κατάσταση με τα ονόματα των προέδρων και τη σύνθεση των Δ.Σ. καθώς και τη μετοχική σύνθεση (όπου προβλέπεται) των συμμετεχόντων των ΜΚΟ που υπέβαλαν προτάσεις μετά την ανοιχτή πρόσκληση που δημοσίευσε το υπουργείο Εργασίας στις αρχές Ιουνίου για τα προγράμματα προσλήψεων ανέργων στους ΟΤΑ, που χρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο.

**Κατάσταση των ΜΚΟ που έχουν επιλεγεί και αναφορά των κριτηρίων με τα οποία επελέγησαν.

**Αντίγραφο του Καταστατικού τους.

Μεταξύ των ερωτημάτων που θέτουν, οι 27 βουλευτές ζητούν απαντήσεις στα παρακάτω:

1 Τι μέτρα θα πάρει η κυβέρνηση, ώστε να μην επιστρέψουμε σε πελατειακή λογική – Με ποιον τρόπο θα αποτρέψει το υπουργείο τη συμμετοχή ΜΚΟ που ιδρύθηκαν μόνο γι’ αυτό το σκοπό – Με ποιον τρόπο διασφαλίζεται η αξιοπιστία της μοριοδότησης των ανέργων τη στιγμή που η ιεράρχηση θα γίνεται από τις ίδιες τις ΜΚΟ.

2Με ποιον τρόπο ελέγχονται οι ΜΚΟ για το παρελθόν και τις δράσεις τους – Πώς μπορούν να συμμετέχουν στο πρόγραμμα ΜΚΟ που δεν έχουν στελέχωση και εμπειρία σε αντίστοιχα προγράμματα;

3Με ποια κριτήρια θεσπίζεται ως πλαφόν αμοιβής το 5%, πώς διασφαλίζεται η διαφάνεια στη διαχείρισή του και ποιο είναι το ποσοστό αμοιβής αντίστοιχων προγραμμάτων που χορηγούνταν μέχρι σήμερα.

4Για ποιο λόγο, ενώ οι εργαζόμενοι θα παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε φορείς των ΟΤΑ, έχουν αποκλειστεί ως τελικοί δικαιούχοι οι φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και οι προσλήψεις γίνονται μέσω ΜΚΟ.

Επικαλούμενος «τα αρνητικά φαινόμενα σε σχέση με τη λειτουργία και τη δράση ορισμένων ΜΚΟ» ο Κ. Γείτονας ερωτά την κυβέρνηση:

* αν θα επιμείνει στην εμπλοκή των ΜΚΟ στην όλη διαδικασία, κάτι που πάντα ενέχει τον κίνδυνο δημιουργίας σύγχρονων μεσαζόντων για εξεύρεση εργασίας και αναβίωσης πελατειακών σχέσεων,

**στην περίπτωση που επιμείνει, ποιοι είναι οι κανόνες διαφάνειας εμπλοκής των ΜΚΟ και αν σε αυτούς θα περιλαμβάνονται οπωσδήποτε η υποχρέωση δημοσιοποίησης των ονομάτων των ιδρυτικών μελών τους, καθώς και απαγορεύσεις ανάληψης προγραμμάτων από ΜΚΟ σε περιπτώσεις συμμετοχής σε αυτές απ’ ευθείας ή με παρένθετα πρόσωπα παραγόντων του δημοσίου βίου.

Το σχετικό αίτημα το υπογράφουν οι: Τόνια Αντωνίου, Δημ. Λιντζέρης, Αθ. Αλευράς, Μιχ. Τζελέπης, Γ. Βλαντής, Β. Γερανίδης, Λέων. Γρηγοράκος, Χρ. Κατσούρας, Εύα Καϊλή, Π. Ρήγας, Οδ. Κωνσταντινόπουλος, Σοφία Γιαννακά, Ν. Σαλαγιάννης, Γ. Βούρος, Αλ. Αθανασιάδης, Αθανασία Μερεντίτη, Μιλένα Αποστολάκη, Β. Γιουματζίδης, Σπ. Μαργέλης, Θ. Παπαγεωργίου, Αν. Σιδηρόπουλος, Χρύσα Αράπογλου, Δ. Καρύδης, Μιχ. Κατρίνης, Κ. Καρτάλης, Αθ. Γικόνογλου, Βάσω Παπανδρέου.

**Από την πλευρά της Ν.Δ., ο βουλευτής Μάξιμος Χαρακόπουλος κατέθεσε αντίστοιχη ερώτηση, ζητώντας τη γνωστοποίηση -με έγγραφα- όλων των ΜΚΟ «που ελέγχονται για την οικονομική διαχείριση των κονδυλίων με τα οποία χρηματοδοτήθηκαν στο πλαίσιο συμμετοχής τους σε 195 προγράμματα της ΥΔΑΣ (Υπηρεσία Διεθνούς Αναπτυξιακής Συνεργασίας) του υπουργείου Εξωτερικών κατά την περίοδο 2002-2010»

Ο Σόρος, ο Ρόντος και ο Στυλιανίδης.  
  Πληροφορίες για τα ποσά που δαπανούσε η ελληνική κυβέρνηση σε ελληνικές και ξένες Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις  στο Ιράκ έρχεται να μας υπενθυμίσει τηλεγράφημα της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα με ημερομηνία 9 Σεπτεμβρίου 2005.

Ανάμεσα σε οργανώσεις και ΜΚΟ με γνωστό ανθρωπιστικό έργο συναντά κανείς και το όνομα του International Crisis Group, στο οποίο συμμετέχει ο Τζορτζ Σόρος. Από τις κορυφαίες θέσεις της οργάνωσης έχουν περάσει όμως και ορισμένες από τις πιο σκοτεινές προσωπικότητες της διεθνούς διπλωματίας, όπως ο Αυστραλός Γκάρεθ Έβανς (παλιός υποστηρικτής του δικτάτορα Σουχάρτο για το Ανατολικό Τιμόρ), και ο  Τόμας Πίκερινγκ (άνθρωπος του Ρ. Ρίγκαν στους βρώμικους πολέμους της Λατινικής Αμερικής τη δεκαετία του ΄80).
Στην εκτελεστική επιτροπή συναντούσες επίσης τους Μ.Αμπράμοβιτς (που εξόπλιζε τους Μουτζαχεντίν στο Αφγανιστάν), τον Γουέσλι Κλαρκ (ο οποίος επόπτευε τους βομβαρδισμούς στη Σερβία). κ.ο.κ.

Μεταξύ των ελληνικών ΜΚΟ αίσθηση προκαλεί το ποσό των 516 χιλιάδων ευρώ προς την οργάνωση «Ευρωπαϊκή Προοπτική». Σύμφωνα με δημοσίευμα της Ελευθεροτυπίας η συγκεκριμένη οργάνωση  είναι «δημιούργημα του Παντελή Σκλια, στενού φίλου και συνεργάτη του πρώην υφυπουργού Εξωτερικών και αρμόδιου για τις ΜΚΟ, Ευριπίδη Στυλιανίδη». Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα η «Ευρωπαϊκή Προοπτική», έλαβε περισσότερα από πέντε εκατομμύρια ευρώ σε τρία χρόνια.

Με 100.000 ευρώ επιβραβεύτηκε για το έργο της στο Ιράκ καη η  IOCC (International Orthodox Christian Charity). Πρόκειται για την ΜΚΟ με την οποία έγινε αρχικά γνωστός στην Ελλάδα ο πολυπράγμων σύμβουλος του Γ.Παπανδρέου (αλλά και του προέδρου της Γεωργίας), Αλεξ Ρόντος.