Η γυναίκα εδώ και πολύ καιρό έχει προσέξει μία μάζα διαφορετική, σκληρή και ανώδυνη να μεγαλώνει στο στήθος της. Φοβάται, μερικές φορές ανησυχεί, αλλά δεν τολμά να μιλήσει για το θέμα σε κανέναν. Και σε ποιόν να μιλήσει; Στον άντρα της με τον οποίον δεν μπορεί να μοιραστεί τα προσωπικά της αισθήματα, αφού η σχέση τους τα τελευταία χρόνια

μετά τη σταδιακή απομάκρυνση και
αδιαφορία του, έχει εμπλουτιστεί εδώ και καιρό από την
ειρωνική και απαξιωτική συμπεριφορά απέναντι της; Στο γιο της, που εκδηλώνει την
αντροσύνη του στηρίζοντας τον μπαμπά του και που ασχολείται μόνο με τις παρέες
του ή, τέλος, στην μικρή της κόρη που ετοιμάζεται να δώσει εισαγωγικές για το
Πανεπιστήμιο και για την οποία φροντίζει να μην υπάρχει μέσα στο σπίτι
οτιδήποτε που θα μπορούσε να διαταράξει την απερίσπαστη μελέτη; Όσο για τους δικούς της ή τις φίλες της, που
να βρεθούν μετά την μοναχική και αφιερωμένη στην οικογένεια ζωή που έκανε τόσα
πολλά χρόνια, από τότε που παντρεύτηκε;

Η μικρή έδωσε τις εξετάσεις και η μάζα στο στήθος συνέχιζε
να μεγαλώνει. Την ξεχνούσε διαβεβαιώνοντας τον εαυτό της ότι δεν είναι τίποτα.
Όμως, μια μέρα, εκεί που καθόταν στην καρέκλα, δίπλα στο τραπέζι της κουζίνας,
έχοντας βάλει για άλλη μία φορά το χέρι μέσα από του σουτιέν για να πιάσει αυτό
που συνέχιζε να μεγαλώνει στο στήθος της, είδε λίγο αίμα στα δάκτυλα της.
Τρομοκρατήθηκε. Τα έβαλε με τον εαυτό της και αποφάσισε να πάει να δει γιατρό.

Μόνη της, έχοντας περιποιηθεί τον εαυτό της, έφτασε στα
εξωτερικά ιατρεία για να εξεταστεί από ένα γνωστό μαστολόγο. Πολύς κόσμος, αυτό
την ανακούφισε λίγο. Για να έχει τόσους πολλούς να περιμένουν, θα είναι καλός σκέφτηκε.
Άκουγε και τις άλλες γυναίκες που περίμεναν να τον επαινούν, αισθάνθηκε περισσότερο ήρεμη.

Ήρθε η σειρά της. Είπε στο γιατρό την ιστορία της και ότι δεν είχε μαζί
της καινούργια μαστογραφία, είχε μια παλιά προ πενταετίας. « Τι να την κάνω
αυτή» της είπε ο γιατρός και ούτε που την πήρε στα χέρια του. Πήγε στο
εξεταστικό κρεβάτι, ξεντύθηκε και περίμενε τον γιατρό να  τελειώσει μία συνομιλία του σ’ ένα τηλεφώνημα
που εν τω μεταξύ μεσολάβησε. Αισθανόταν άβολα. Τα μάτια της ήταν καρφωμένα
στον γιατρό. Αυτός την πλησιάζει με την λευκή καλοσιδερωμένη μπλούζα του και το
λευκό πουκάμισο με την ριγέ γραβάτα, βάζει τα γυαλιά του, κοιτά προσεκτικά το
άρρωστο στήθος, κάνει μία γκριμάτσα αποδοκιμασίας, απλώνει το χέρι του ψηλαφά
και τα δύο στήθη και τις μασχάλες και στη συνέχεια, χωρίς να της πει κουβέντα,
πάει στο νεροχύτη και πλένει τα χέρια του. Αυτή ντύνεται και κάθεται στην
καρέκλα μπροστά στο γραφείο. Τα μάτια της καρφωμένα στο πρόσωπο του γιατρού,
περιμένοντας να μαντέψει από εκεί και όχι από τα λόγια το τι έχει να της πει. Ο
γιατρός την κοιτά και αυτός και της λέει, κουνώντας με απορία τους ώμους του « Τι ήρθες τώρα σε μένα;». Δεν απαντά,
τι να του απαντήσει; « Πως το άφησες χριστιανή μου να γίνει έτσι; Που ζεις;
Στον περασμένο αιώνα; Τι να κάνω τώρα εγώ μαζί σου;». Η γυναίκα αισθάνεται το
κεφάλι της να βυθίζεται μέσα σε ένα πυκνό σύννεφο. « Τέλος πάντων θα σου δώσω
εισιτήριο και ό,τι μπορέσω θα κάνω. Μην περιμένεις πολλά. Δεν έχεις κάποιον
μαζί σου;». « Πείτε μου γιατρέ είναι τόσο άσχημο;» « Τι άσχημο καλή μου; Εδώ
μιλάμε για πολύ προχωρημένη νόσο. Τέλος πάντων, είπα  ό,τι μπορέσω να κάνω, θα κάνω. Που είναι άντρας
σου να συζητήσω μαζί του;» « Μόνη μου έχω έρθει». Ο γιατρός φαίνεται να
απογοητεύεται. Δίνει εντολή στην γραμματέα να δώσει εισιτήριο εισαγωγής. « Πότε
θα μπω μέσα γιατρέ μου;» « «Όποτε σε καλέσουν. Βιάζεσαι κιόλας; Τώρα σ’ έπιασε
η βιασύνη; Τόσο καιρό που τ’ άφησες να γίνει τούμπανο, τι έκανες;» είπε και
γυρνώντας της την πλάτη πήγε να συνεχίσει τη δουλειά του με την επόμενη ασθενή.

Χωρίς να καταλάβει, έδωσε τα στοιχεία της στη γραμματέα.
Ήθελε να εξαφανιστεί ή να σβήσει ό,τι της είχε συμβεί τα τελευταία 5 λεπτά. Το
προτεταμένο χέρι και οι οδηγίες της γραμματέας για το τι να κάνει με το
εισιτήριο, την επανέφεραν στην πραγματικότητα. Μόνο που πλέον δεν άκουγε. Σαν να
είχαν χαθεί οι θόρυβοι γύρω της και μόνο η επίκριση του γιατρού, ο άντρας της που την ειρωνευόταν, ο γιος της που το έπαιζε αντράκι μαζί της και η κόρη της που ασχολιόταν μόνο με το αν θα περάσει τις εξετάσεις κατοικούσαν στο μυαλό της.

Σαν μπόμπα έσκασαν επάνω της τα λόγια που της είπε ο
γιατρός, αλλά και το πώς την αντιμετώπισε. Τόσα χρόνια ( προσπάθησε να
υπερασπιστεί τον εαυτό της σ’ ένα εσωτερικό μονόλογο) βοηθούσα με στωικότητα όλους,
είχα αφοσιωθεί στον άντρα μου και στα παιδιά μου, πρόσεχα να μην δώσω αφορμή
στην γειτονιά…… Ναι αμέλησα τον εαυτό μου, είναι αλήθεια. Αλλά να είμαι τόσο βλάκας, που ακόμα και ο γιατρός μου το είπε κατάμουτρα! Τόσο μα τόσο αυτοκαταστροφική; Ανίκανη και
βόδι, όπως μου τα έλεγε ο άντρας μου τα τελευταία χρόνια;

Βγήκε από το νοσοκομείο κατηγορώντας τον
εαυτό της, την ανικανότητα και την κακοτυχία της. Βγήκε από το νοσοκομείο
βλέποντας τους άλλους γύρω της και συλλογιζόμενη το πόσο μηδαμινή είναι τελικά
η αξία της. Ξανάφερε στην μνήμη της το πως την κοίταξε ο γιατρός, πως τις τα είπε. Ποια ήταν
ακριβώς τα λόγια του; Και είναι και από τους καλύτερους. Δεν χωρά αμφιβολία:
κατέστρεψα τον εαυτό μου. Τώρα τι θα κάνω; Δεν θα δω τον Μάκη γαμπρό, ούτε την
Ευγενία νυφούλα. Δεν θα κρατήσω εγγονάκια στην αγκαλιά μου, σκέφτηκε και την
πήραν τα δάκρυα. Μ’ ένα μαντήλι μια σκούπιζε τα μάτια της, μια φυσούσε την μύτη
της. Και δεν την ένοιαζαν, για πρώτη φορά, τι θα σκεφτόντουσαν οι γύρω της.

Σχόλιο:

Ο κάθε άνθρωπος αντιδρά διαφορετικά στα σημάδια μιας
ασθένειας. Η αντίδραση του προσδιορίζεται από πολλούς παράγοντες και όχι μόνο
από απλούς λογικούς συλλογισμούς.
Οι άντρες συνήθως αδιαφορούν, γιατί φοβούνται. Οι γυναίκες
γιατί συνήθως υποτιμούν τον εαυτό τους δοσμένες στους άλλους ( στην
οικογένεια).
Ο καλός γιατρός της ιστορίας μας είναι κακός γιατρός, με Κ
κεφαλαίο. Η ιατρική υπάρχει για να βοηθά όπου και όπως μπορεί. Το τι έκανε ή
δεν έκανε ο ασθενής δεν σχολιάζεται. Δεν είναι ο γιατρός δικαστής συμπεριφορών.
Ο γιατρός μιλά με την ασθενή και όχι με άλλο πρόσωπο. Δεν
χρειάζεται να εξηγήσει τίποτε σε κανέναν άλλον, εκτός και αν η ασθενής είναι
διανοητικά καθυστερημένη και βρίσκεται υπό εποπτεία.
Η αισιοδοξία και η ευδιαθεσία των ασθενών είναι σημαντική για την σωστή και αποτελεσματική εφαρμογή των θεραπειών και τους στηρίζει στις δύσκολες στιγμές που περνούν. Αντίθετα
τα αισθήματα ενοχής και χαμηλής αυτοεκτίμησης, που τα επιδεινώνει πολλές φορές ο τρόπος αντιμετώπισης από τους γιατρούς και το σύστημα υγείας, τα κάνουν όλα δύσκολα και την ιατρική απλή τελετουργία, χωρίς καμία ουσία.

Ένα ενδιαφέρον άρθρο δημοσίευσε σήμερα η ελβετική εφημερίδα Neue Zurcher Zeitung. Ο Thomas Fuster γράφει πως το πρόβλημα της χώρας μας είναι σε τελική ανάλυση η χαμηλή παραγωγική ικανότητα της. Από τη στιγμή που ανήκουμε σε μία μεγάλη νομισματική ένωση και επομένως αδυνατούμε να χρησιμοποιήσουμε την υποτίμηση του νομίσματος για να αυξήσουμε την ανταγωνιστικότητα μας, η μείωση των τιμών των παραγόμενων αγαθών μέσω της υποτίμησης της αμοιβής εργασίας ( εσωτερική υποτίμηση) ήταν μία επιλογή που όπως δείχνουν τα στοιχεία ( δες παραπάνω πίνακα) δεν επέδρασε στην μείωση των τιμών των εξαγώγιμων αγαθών. Και αυτό οφείλεται στ’ ό,τι τα προϊόντα που εξάγουμε δεν θα μπορούσαν από τη φύση τους, τη ζήτηση που έχουν και το μέγεθος παραγωγής τους να επηρεαστούν από μία τέτοια πολιτική. 

Η Ελλάδα δεν πρόκειται να δει “άσπρη ημέρα” αν δεν καταφέρει να γίνει εξωστρεφής και γι’ αυτό το σκοπό δεν φαίνεται να υπήρχαν ή να υπάρχουν σαφείς και εφαρμόσιμες στρατηγικές. 

Η ανάπτυξη δεξιοτήτων και παραγωγικών μονάδων που να παράγουν πλούτο και δει εξαγώγιμο, είναι ο μόνος τρόπος ανάκτησης της εθνικής αξιοπρέπειας μας. Όλες οι άλλες συζητήσεις είναι ατελέσφορες, παρόλο που μπορεί να φανούν χρήσιμες.

Το εθνικό ίδρυμα ύπνου της Αμερικής εξέδωσε νέες οδηγίες για το πόσο πρέπει να κοιμούνται οι άνθρωποι ανάλογα με την ηλικία τους.

Οι συστάσεις βασίστηκαν στην ανάλυση περισσότερων από τριακόσιες μελέτες και είναι οι ακόλουθες:

• Νεογέννητα (μέχρι τριών μηνών): δεκατέσσερις έως 17 ώρες την ημέρα
• Βρέφη (4 έως 11 μηνών): 12 έως 15 ώρες
• Μωρά (1 έως 2 ετών): 11 έως 14 ώρες
• Παιδιά προσχολικής ηλικίας (3-5 ετών): 10 έως 13 ώρες
• Παιδιά σχολικής ηλικίας (6 -13 ετών): 9 έως 11 ώρες
• Έφηβοι (14 έως 17 ετών): 8 ως 10 ώρες
• Νεαροί ενήλικες (18 έως 25 ετών): 7 έως 9 ώρες
• Ενήλικες (26 έως 64 ετών): 7 έως 19 ώρες
• Ηλικιωμένοι ενήλικες ( άνω των 65 ετών): 7 έως 8 ώρες

Οι οδηγίες δίνονται με την επισήμανση ότι σε  ορισμένα άτομα η διάρκεια του ύπνου μπορεί να είναι λίγο λιγότερη ή λίγο περισσότερη.

Αν η διάρκεια ύπνου παρεκκλίνει για μακρύ χρονικό διάστημα από τις συστάσεις μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα υγείας. Ο μικρότερης διάρκειας ύπνος έχει συνδεθεί με υπέρταση, παχυσαρκία και υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας. Ο πολύς ύπνος, από την άλλη, έχει συνδεθεί με καρδιοπάθειες και πρόωρους θανάτους.

Αποδώσατε λοιπόν στον ύπνο σας τις σωστές χρονικά διαστάσεις και μην αγχώνεστε αν κοιμάστε μία ώρα παραπάνω ( και αισθάνεστε καλά) ή λίγο περισσότερο ( απολαμβάνοντας λίγο παραπάνω ξεκούραση).

Όμως, σε κάθε περίπτωση ο ύπνος είναι μία σοβαρή υπόθεση για να τον υποτιμήσουμε, κάτι που κάνουν συχνά οι νέοι και οι αγχώδεις άνθρωποι.

Ακούγονται πολλά για τις καθυστερήσεις στα νοσοκομεία του ΕΣΥ και για τις λίστες αναμονής.

Ιδού, όμως ένα παράδειγμα μίας άλλης διάστασης στο θέμα, που είναι γνωστή σε διάφορες εκδοχές μόνο στους μυημένους:

Σήμερα το απόγευμα, μπαίνοντας στο νοσοκομείο για να πάω στο γραφείο μου και να δεχθώ τις επισκέψεις του απογευματινού ιατρείου, είδα στον γκισέ των εξωτερικών ιατρείων να δουλεύει η προϊσταμένη του γραφείου κίνησης ( αυτού που καλεί τους ασθενείς για εισαγωγή) και με την οποία γνωριζόμαστε από πολλά χρόνια. Πλησίασα στην τζαμαρία, την χαιρέτησα και για να της κοινοποιήσω το γεγονός ότι τις τελευταίες ημέρες δεν έχουν γίνει οι εισαγωγές που περίμενα, με βάση τα εισιτήρια που έχω δώσει, της είπα χαμογελώντας:

– Γεια σας με λένε Φιλόπουλο. Ξέρετε δουλεύω εδώ ως γιατρός και δίνω και εισιτήρια.

Κατάλαβε, αμέσως τι εννοούσα και μου απαντάει:

– Δεν πάμε καλά κ. Φιλόπουλε. Τι να κάνω; Τις καλώ και δεν έρχονται. Η μία μου λέει ότι είναι απασχολημένη και δεν μπορεί τώρα γι΄αυτό μου ζητά να την καλέσω την άλλη εβδομάδα, η άλλη θέλει να περάσουν οι γιορτές, μία άλλη μου είπε πως ακόμα φιλοξενεί την αδελφή της και δεν μπορεί να της πει να φύγει. Η δε τελευταία, σήμερα το μεσημέρι, ήταν όλα τα λεφτά: της είπα να έρθει να μπει στο νοσοκομείο την Τετάρτη και μου απάντησε πως αυτό δεν γίνεται με τίποτα γιατί την Τετάρτη έχει κλείσει ραντεβού στο κομμωτήριο. Τρελαθήκαμε εντελώς σας λέω.

Κούνησα συγκαταβατικά το κεφάλι μου και της απάντησα χαμογελώντας, καθώς αποχωρούσα, πως δεν πρέπει να αγανακτεί και να στενοχωριέται γιατί ο πελάτης, ιδίως αν είναι πελάτισσα, έχει πάντα δίκιο.

Υ.Γ.

Όλα τα εισιτήρια που δίνω για κανονική εισαγωγή ( πολυήμερη) είναι ασθενών με καρκίνο που δεν είναι κατάλληλες να αντιμετωπιστούν με ημερήσια νοσηλεία γιατί έχουν κάποιο πρόσθετο πρόβλημα υγείας ή είναι πολύ μεγάλες σε ηλικία.

Δεν το σκέφτεται κάποιος έτσι εύκολα. Γι’ αυτό και η πρόσφατη είδηση, που τη διάβασα στην ιστοσελίδα Medscape μας αφυπνίζει. 

Σύμφωνα με έρευνα φάνηκε ότι το πολύ συχνά συνταγογραφούμενο φάρμακο μετφορμίνη ( πιο γνωστό ως Glucophage) βρέθηκε σε μεγάλες ποσότητες σε λίμνη των Η.Π.Α., εκεί όπου διοχετεύονται τα απόβλητα παρακείμενων περιοχών. Και άλλες φαρμακευτικές ουσίες ανιχνεύθηκαν επίσης, αλλά όχι σε τόση μεγάλη ποσότητα όσο η συγκεκριμένη. Και αυτό είναι φυσικό αφού είναι το πιο συχνά συνταγογραφούμενο φάρμακο για τον σακχ. διαβήτη τύπου ΙΙ (70 εκατομμύρια συνταγές εκτελέστηκαν μ’ αυτό το φάρμακο πέρυσι στις Η.Π.Α).

Η αιτία της ανεύρεσης του φαρμάκου στο νερό σε τόσο υψηλές πυκνότητες οφείλεται στο γεγονός πως κάποια τμήματα του δεν διαλύονται καλά και αποβάλλονται αυτούσια από την πεπτική οδό.

Η ποσότητα του φαρμάκου στα νερά της λίμνης όπου έγινε η έρευνα είναι τόσο μεγάλη, που οι ειδικοί εκτιμούν ότι επηρεάζει την ορμονική λειτουργία των ψαριών. 

Μήπως θα πρέπει να αναγράφεται στη συσκευασία των φαρμάκων ως παρενέργεια και η περιβαλλοντική μόλυνση που προκαλούν;

Η είδηση στην γερμανική εφημερίδα Die Welt αναφέρει πως μετά από μία γνωστή και μεγάλη ασφαλιστική εταιρεία που πρώτη το εφάρμοσε, τώρα και άλλη μία, επίσης μεγάλη ασφαλιστική, βρίσκεται σε συνεννοήσεις με εταιρεία κινητών τηλεφώνων για την εφαρμογή ενός application, μέσω του οποίου οι ασφαλισμένοι θα δίνουν αναφορά για την κατάσταση της υγείας τους και για παραμέτρους που αφορούν τη σωματική δραστηριότητα τους. Σε καθιστική και γενικότερα μη υγιεινή συμπεριφορά, θα υπάρχουν ειδοποιήσεις για αλλαγή του τρόπου ζωής.

Οι πελάτες που θα διάγουν σωστό τρόπο ζωής θα αμείβονται με εκπτώσεις ασφαλίστρων ή διάφορα δώρα. 

Τρία σχόλια για την είδηση:

1- Οι πιο πολλοί νομίζουν ότι η τεχνολογία γενικώς είναι κάτι το καλό και πως η κακή χρήση της είναι θέμα ανθρώπινης επιλογής. Αυτό ισχύει εν μέρει. Τα ηλεκτρονικά ρολόγια και οι κινητές εφαρμογές που μετρούν τα πόσα βήματα κάνεις, τους σφυγμούς σου, την πίεση σου ( και αργότερα το σάκχαρο ή την χοληστερίνη σου), αλλά και που προσδιορίζουν το που ακριβώς βρίσκεσαι, τι αξία έχουν για τον άνθρωπο; Είναι ανάγκη να μου πει κάποιος πόσα βήματα ακριβώς πρέπει να κάνω για να γυμναστώ; Δεν μπορώ να το καταλάβω από το χρόνο που καταναλώνω; Τις σφίξεις μου δεν μπορώ να τις μετρήσω πιάνοντας το σφυγμό μου; Περπατώντας στην πόλη ή την γνωστή ύπαιθρο, γιατί χρειάζομαι το GPS; Οι τεχνολογίες που παράγουν τέτοια δεδομένα είναι από τη φύση τους επιρρεπείς σε κακή χρήση. ( Εξαίρεση για την εφαρμογή τέτοιων συσκευών είναι οι άνθρωποι με άνοια).

2- Οι ιδιωτικές ασφάλειες υπάρχουν για να κερδίζουν οι μέτοχοι τους χρήμα. Δύο τρόποι υπάρχουν γι’ αυτό: ή πολύ ακριβά ασφάλιστρα ή επιλογή ασφάλισης των πλέον υγιών ατόμων. Και φαίνεται λογικό. Αυτό όμως που δεν είναι λογικό, ούτε σε όρους οικονομικής δραστηριότητας, είναι να εξαλείφεις τον επιχειρηματικό κίνδυνο που αναλαμβάνεις, με το να φτάνεις στα άκρα το ξεδιάλεγμα των πελατών σου.

3- Η κατάσταση υγείας του καθενός είναι προσωπικό του θέμα. Αν υπάρξουν συνεχείς καταγραφές της υγείας του, σε αρχεία ( εθνικά, ιδιωτικά κ.ο.κ.) τότε το επόμενο βήμα είναι να χρησιμοποιηθούν αυτά με τρόπο τέτοιο που να υπάρξουν διακρίσεις σε βάρος των πασχόντων. Γιατί μία εταιρεία να κάνει διευθυντή κάποιον καρκινοπαθή ή κάποιον που πάσχει από σακχ. διαβήτη; Να τις πάθει τίποτα; Γιατί να γίνει ο παχύσαρκος. που κινδυνεύει να εμφανίσει νοσηρότητα και όχι ο γυμνασμένος, στέλεχος με υπευθυνότητα; Γιατί να πάρουμε μία γυναίκα υπάλληλο που να έχει κάποια ασθένεια και να κινδυνεύει η εταιρεία να πληρώνει μειωμένης απόδοσης προσωπικό και που ίσως κάνει περισσότερες απουσίες από τη δουλειά του και να μην προτιμήσουμε μία υγιή; 

Η πρακτική συλλογής στοιχείων από την ατομική ζωή των ανθρώπων έχει κάποια συγκεκριμένα όρια. Από εκεί και πέρα υποβιβάζεται ο άνθρωπος σε μηχανή συγκεκριμένων χρήσεων. Η σύγχρονη ευγονική δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή γιατί χρησιμοποιεί πιο εκλεπτυσμένους τρόπους εφαρμογής της. Ούτε οι πολίτες μπορούν να προστατευθούν από τη νέα μόδα των ανεξάρτητων εποπτικών αρχών ( όπως συνήγοροι του τάδε και του δείνα).

Η απόφαση για εφαρμογή τέτοιων μέτρων που αφορούν την προσωπική ζωή όλων μας είναι μία καθαρά πολιτική απόφαση, από τις βασικές που χαρακτηρίζουν την πολιτική δραστηριότητα.

Τέλος, να επισημανθεί πως η ύπαρξη ενός υγιούς δημόσιου ασφαλιστικού φορέα εκτός της μικρότερης οικονομικής επιβάρυνσης των ασφαλισμένων, συμβάλει επίσης στην ορθολογική και δημοκρατική λειτουργία της κοινωνίας, δημιουργώντας το κατάλληλο ανάχωμα σε πρακτικές που παραβιάζουν την ιδιωτική ζωή των πολιτών.

Να αποφύγουμε τις ταραχές, τις συγκρούσεις και τις οξύνσεις.

Να απομονώσουμε όσους μας διχάζουν.

Να σταθούμε κριτικά απέναντι σε όσα μας παρουσιάζουν ως επικαιρότητα.

Να δουλέψουμε εντατικά (ο καθένας στο πόστο του).

Να σταματήσουμε τον επιδεικτικό τρόπο ζωής ( χαρακτηριστικό γνώρισμα των άδειων ανθρώπων)

Να έχουμε μνήμη. Ό,τι υπόσχεται και ο,τι έπραξε ο καθείς που εμπλέκεται στα κοινά δεν πρέπει να το ξεχνάμε.

Να σκεφτούμε το κοινό συμφέρον ως απαραίτητη προϋπόθεση για την κατάκτηση του ατομικού συμφέροντος.

Να σταματήσουμε να θεωρούμε αποδεκτή την “υποχρέωση” να εξυπηρετούμε συγγενείς, φίλους, συντοπίτες, Όλοι έχουν τις ίδιες ευκαιρίες, γνωστοί και άγνωστοι.

Να πάψουμε να βλέπουμε τους ξένους ως ανώτερους ( αν είναι από τα πλούσια κράτη) ή κατώτερους( αν είναι από φτωχές χώρες). 

Να ενηλικιωθούμε, αντιλαμβανόμενοι ότι δεν μας φταίνε οι ξένοι, αλλά εμείς οι ίδιοι για όσα μας έχουν συμβεί.

Προτιμότερη είναι η φτώχεια με αξιοπρέπεια, από την επίπλαστη ευμάρεια με υποτέλεια. Προϋπόθεση για μια τέτοια επιλογή είναι η εμπέδωση αισθήματος δικαιοσύνης και η αναγνώριση της προσπάθειας των ηγετών.

Να δείξουμε υπομονή. Δεν μπορούμε να γίνουμε κάτι σημαντικά καλύτερο ως πολίτες σε λίγα χρόνια. Μπορεί η ελευθερία να θέλει αρετή και τόλμη, αλλά θα χρειαστεί για να διαρκέσει το υποκείμενο που τη διεκδικεί να έχει προπαίδευση στον ρόλο του υπεύθυνου πολίτη. Και αυτό στη χώρα μας χρειάζεται πολύ καιρό για να αποκτηθεί από ευρύτερα στρώματα του πληθυσμού. 

Η Αθήνα, αλλά και οι άλλες μεγάλες πόλεις, είχαν καταντήσει αβίωτες πριν από την κρίση, εκτός των άλλων και από την πολύ αυξημένη κίνηση στους δρόμους.

Όταν ήρθε η κρίση, η κατάσταση της οδικής κυκλοφορίας βελτιώθηκε αισθητά. Η ακριβή βενζίνη, τα αυξημένα τέλη κυκλοφορίας, αλλά κυρίως η ανεργία και η πτώση των εισοδημάτων δικαιολογούσαν  την εξαφάνιση από τους δρόμους ενός μεγάλου ποσοστού κυκλοφορούντων οχημάτων.

Τους τελευταίους, όμως, μήνες η κατάσταση έχει επανέλθει στα προ κρίσης επίπεδα. Τι συνέβη; Ήρθε η ανάπτυξη και δεν την αντιλαμβάνεται η τρόικα; Μειώθηκε η ανεργία;

Ένα ταξιτζής μου είπε πως υπάρχει πολύ μαύρη απασχόληση, γι΄αυτό και υπάρχει αδήλωτο χρήμα και αυξήθηκε η κυκλοφορία.

Ένας άλλος, στη Θεσ/νίκη, εκτιμούσε πως όλος ο κόσμος χρωστάει είτε το νοίκι του, είτε τα κοινόχρηστα, είτε τις δόσεις στην εφορία ή στην τράπεζα, είτε όλα μαζί. Και αφού δεν πληρώνει τίποτα, ό,τι έχει το ξοδεύει άμεσα.

Ένας τρίτος, στην Αθήνα, μου ανέφερε ότι έχουν μειωθεί οι αποσύρσεις πινακίδων, γιατί τώρα μπορεί να πληρώνεις ανάλογα με τους πόσους μήνες κυκλοφορείς το αυτοκίνητο σου.

Όποια και να είναι η εξήγηση η Αθήνα, της γης το δακτυλίδι ( άκου παρομοίωση) έχει γίνει πάλι εξαιρετικά εχθρική προς τους κατοίκους της.

Δημοσιεύθηκε σήμερα η νέα ρύθμιση που επιβάλει σε όλες τις επιχορηγούμενες από το κράτος ΜΚΟ να αναρτούν στο γνωστό με την ονομασία “ Διαύγεια” ιστότοπο στοιχεία για το που και πως δαπάνησαν το ποσό της επιχορήγησης που έλαβαν από το κράτος, αν αυτό ξεπερνά τις 3.000 ευρώ.

Με όλη την πείρα που έχω αποκτήσει από την πολύχρονη εθελοντική δραστηριότητα μου, επικροτώ ανεπιφύλακτα αυτή την απόφαση, γιατί νομίζω ότι αποτελεί πλέον αδήριτη ανάγκη να υπάρχει πλήρης διαφάνεια ( και όχι μόνο) στα οικονομικά των ΜΚΟ.

Δεν είναι μόνο να αποφευχθεί τυχόν κακόβουλη χρήση των οικονομικών ενισχύσεων, είναι και θέμα αξιολόγησης του πόσο ορθολογικά διαχειρίζονται οι οργανώσεις τα όσα εισέπραξαν. Και βέβαια, πάνω απ’ όλα, είναι υποχρέωση απέναντι στον δωρητή ή τον χορηγό να του παρουσιάζει η ευεργετηθείσα  οργάνωση το που και πως διατέθηκαν τα χρήματα που της εμπιστεύθηκαν.

Τα “εν οίκω, μη εν δήμω” που κυριάρχησε και κυριαρχεί ως αντίληψη στις περισσότερες οργανώσεις ( και γνωρίζω το πόσο δύσκολο είναι η αλλαγή της), πρέπει υποχρεωτικά να αντικατασταθεί από την πλήρη δημοσιότητα των οικονομικών τους. 

Και αυτό σημαίνει ότι όλες οι εθελοντικές οργανώσεις πρέπει να δίνουν απολογισμό όχι μόνο στο κράτος, όπως προβλέπει η ρύθμιση, αλλά και σε όλους τους πολίτες που τις ενισχύουν. Έτσι μόνο θα ανακτηθεί η εμπιστοσύνη του κόσμου  (που έχει κλονιστεί) και θα υπάρξει αναγνώριση και ανταμοιβή σ΄αυτές που προσφέρουν καλό και ουσιαστικό έργο.

Η κακοδιαχείριση των οικονομικών δεν είναι τις περισσότερες φορές αποτέλεσμα κάποιας κομπίνας για ιδιοποίηση κοινωνικών αγαθών. Από την εμπειρία μου γνωρίζω ότι συχνά τη διοίκηση εθελοντικών οργανώσεων ασκούν καλοπροαίρετοι μεν άνθρωποι, αλλά που στην πράξη δεν διαθέτουν τα απαραίτητα διοικητικά προσόντα. Επίσης, καθόλου σπάνιο, είναι να δραστηριοποιούνται άνθρωποι που εύκολα αφήνονται να παρασυρθούν από τα οράματα ή τις φιλοδοξίες τους και εξ’ αυτών αδιαφορούν κάποιες φορές αν τηρούν τους κανόνες της ορθής – χρηστής διαχείρισης.

Αυτοί οι άνθρωποι συχνά έχουν την ικανότητα και τη θέληση να επιβάλουν την παρουσία τους, γεγονός που διευκολύνεται από το εθελοντικό και συχνά επίπονο έργο που επιτελούν. Έτσι, κάθε προσπάθεια αλλαγής της συμπεριφοράς τους προσκρούει στη δύναμη της συνήθειας και στην υποστήριξη που μπορεί να έχουν από όσους τους πλαισιώνουν, που και αυτοί με τη σειρά τους χαρακτηρίζονται από την καλή προαίρεση τους και την αυτονόητη εμπιστοσύνη που δείχνουν στα λόγια ή τις πράξεις αυτών των ανθρώπων.

Και ναι μεν αυτά μπορεί να είναι κατανοητά και συχνά ν’ αντιμετωπίζονται με συγκατάβαση ως συμπαθή γραφικότητα, από την άλλη όμως, στην ουσία, μπορεί να οδηγήσουν πιο εύκολα σε κακοδιαχείριση πόρων και σπατάλη ανθρώπινου κόπου.

Η μόνη θωράκιση απέναντι σε τέτοιες καταστάσεις είναι η πλήρης διαφάνεια και η θέσπιση κάποιων κανόνων στον τρόπο λειτουργίας των ΜΚΟ. Όχι προς τη συνηθισμένη από την πολιτεία κατεύθυνση του περισσότερου κρατικού ελέγχου, αλλά το αντίθετο, προς την κατεύθυνση μεγαλύτερης διαφάνειας προς την κοινωνία.

Οι καιροί της ανέμελης διαχείρισης ή της εν λευκώ εξουσιοδότησης έχουν τελειώσει. Και είναι καλό αυτό. Σήμερα χρειαζόμαστε χρηστή, έξυπνη (αποδοτική) και πάνω απ’ όλα διάφανη διαχείριση στις εθελοντικές οργανώσεις. Τελεία και παύλα

Υ.Γ. Καθώς το θέμα είναι σημαντικό και ενδιαφέρον θα έχει και συνέχειες.

Πριν κάποιες δεκαετίες ο Βούλγαρος καλλιτέχνης  Christo (Javacheff) είχε την έμπνευση να  σκεπάζει διάσημα κτίρια ή ενδιαφέροντα φυσικά τοπία με χιλιάδες τετραγωνικά υφάσματος, διαφοροποιώντας ή “εξαφανίζοντας” την εικόνα τους και αυτό που σηματοδοτούσε. Και αυτή η παρέμβαση δεν διαρκούσε πολλές ημέρες.

Αυτή η πρακτική μου είχε φανεί πως θα μπορούσε να είναι πολύ χρήσιμη σ΄εμάς τους Έλληνες, πως θα μπορούσε να μας βοηθήσει να αντικρίσουμε καλύτερα τον πραγματικό εαυτό μας, το ποιοι πραγματικά είμαστε.

Πιο συγκεκριμένα: Αν για ένα μήνα σκεπάζαμε εμείς όλα τα αρχαία μνημεία, κλείναμε τα μουσεία, κρύβαμε επιγραφές, εξαφανίζαμε αναφορές και συζητήσεις σχετικές με τους αρχαίους ημών προγόνους, αν δηλ. ζούσαμε ένα μήνα χωρίς τους αρχαίους Έλληνες ( και τη σχέση τους με αυτό τον τόπο), τότε θα επικεντρωνόμαστε σ’ αυτό που σήμερα είμαστε, θα αναδεικνύαμε με σαφήνεια, χωρίς φτιασιδώματα και αναδρομές, αυτό που είναι το πραγματικό είδωλο και η πραγματική αξία μας.

Γιατί, δυστυχώς, είμαστε σαν τους ξεπεσμένους απόγονους πλουσίων οικογενειών, που  όντας φτωχοί ως ρακένδυτοι συνεχίζουν να έχουν την μύτη ψηλά και να νομίζουν πως είναι σπουδαίοι, κάτι που αναπόφευκτα έχει ως αντίτιμο την ιλαρή αντιμετώπιση των άλλων.

Λοιπόν, αν θέλουμε προκοπή ας δούμε τον πραγματικό εαυτό μας. Τις δικές μας ικανότητες και δυνατότητες. Ας πάψουμε να ζούμε και να παρηγοριόμαστε από τους αρχαίους. Ας σταματήσουμε τα δάνεια από το παρελθόν, γιατί και αυτά δεν είναι δωρεάν.

Αν το σημερινό πρόσωπο μας μας στεναχωρήσει, δεν πειράζει. Μόνο αν πατάμε γερά στη γη , θα μπορέσουμε να βρούμε το βηματισμό που μας αξίζει ( γιατί στο κάτω- κάτω δεν είμαστε – η πλειοψηφία- για πέταμα).

Όχι, λοιπόν το καθημερινό σήριαλ με την Αμφίπολη. Δεν μ’ ενδιαφέρει. Ας αφήσουμε τους νεκρούς στην ησυχία τους και ας συγκεντρωθούμε στο πως οι ζωντανοί θα αναστήσουν αυτόν τον τόπο με συντεταγμένη δημιουργική εργασία, αντοχή και κέφι.